در دنیای امروز که حجم اطلاعات تولید شده به صورت تصاعدی در حال افزایش است، نیاز به راهکارهای ذخیره‌سازی مطمئن، متمرکز، و در دسترس بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. ذخیره‌سازهای تحت شبکه (NAS) ابزارهایی کارآمد هستند که به کاربران امکان می‌دهند اطلاعات خود را به صورت مرکزی ذخیره و به اشتراک بگذارند، بدون اینکه نیازی به تجهیزات جانبی مانند USB، درایوهای خارجی یا CD داشته باشند. در میان برندهای پیشرو در این زمینه، نصب ذخیره ساز کیونپ به عنوان یک راه‌حل قدرتمند و کاربرپسند شناخته می‌شود که از سیستم عامل پیشرفته QTS استفاده می‌کند و به عنوان یک سرور اختصاصی عمل می‌کند که راه‌اندازی و مدیریت آن نسبتاً آسان است. این مقاله به صورت جامع به مراحل نصب و راه‌اندازی اولیه ذخیره‌سازهای کیونپ، همراه با مزایا و پرسش‌های متداول در این زمینه می‌پردازد.

چرا راه‌اندازی ذخیره‌ساز QNAP برای دنیای امروز ضروری است؟

ذخیره‌سازهای QNAP فراتر از یک فضای ذخیره‌سازی ساده عمل می‌کنند و قابلیت‌های شگفت‌انگیزی را ارائه می‌دهند که آن‌ها را به یک نیاز ضروری در محیط‌های خانگی و کسب‌وکار تبدیل کرده است.

۱. تمرکز تمام فایل‌ها در یک مکان واحد: یکی از بزرگترین مزایای QNAP NAS، توانایی آن در متمرکز کردن تمام داده‌ها و اطلاعات شما در یک مکان واحد است. این قابلیت، یافتن سریع فایل‌های مورد نیاز را آسان می‌کند و از پراکندگی اطلاعات در دستگاه‌های مختلف جلوگیری می‌نماید.

۲. حفاظت از اطلاعات و بک‌آپ‌گیری مطمئن: با استفاده از فناوری QNAP، نگرانی از دست دادن فایل‌های با ارزش به حداقل می‌رسد. QTS راهکارهای ساده و موثری برای بک‌آپ‌گیری ارائه می‌دهد؛ به عنوان مثال، کاربران مک می‌توانند از Apple Time Machine و کاربران ویندوز از QNAP NetBak Replicator استفاده کنند. علاوه بر این، QNAP امکان بک‌آپ‌گیری از طریق راه‌حل‌های ابری را نیز فراهم می‌کند، که اطمینان از امنیت و دسترسی به فایل‌ها را در هر زمان و مکان فراهم می‌سازد.

۳. اشتراک‌گذاری آسان و امن فایل‌ها: استوریج‌های QNAP به شما این امکان را می‌دهند که در هر زمان و مکانی، بدون محدودیت و با حفظ امنیت کامل، به اطلاعات خود دسترسی داشته باشید. سیستم عامل QTS روش‌های متنوعی برای اشتراک‌گذاری فایل‌ها با دوستان و همکاران ارائه می‌دهد، از جمله پیوست ایمیل، لینک‌های اشتراک‌گذاری و اشتراک‌گذاری در شبکه‌های اجتماعی.

۴. امنیت جامع داده‌ها: QNAP امنیت اطلاعات شما را تضمین می‌کند. مکانیزم‌های امنیتی شامل تأیید هویت دو مرحله‌ای، رمزگذاری فایل‌های به اشتراک گذاشته شده، و ارسال آلارم فوری به موبایل، خیال شما را از بابت امنیت داده‌ها آسوده می‌کند.

۵. مرکز چندرسانه‌ای خانگی قدرتمند: علاوه بر نقش یک فضای ذخیره‌سازی امن و متمرکز، ذخیره‌سازهای QNAP می‌توانند به عنوان یک سرور خانگی قوی عمل کنند. این امکان را فراهم می‌آورند که تمام فایل‌های چندرسانه‌ای شما از طریق دستگاه‌هایی که HDMI، Chromecast، AirPlay، iTunes، Plex، DLNA و بلوتوث را پشتیبانی می‌کنند، پخش شوند.

۶. سرعت بالا در بازیابی داده‌ها (Qsirch): موتور جستجوی قدرتمند Qsirch با هوشمندی خود به شما در یافتن سریع داده‌ها، حتی در حجم بالای اطلاعات کمک می‌کند. این موتور به صورت خودکار کلمات کلیدی را تشخیص داده و نتایج دقیق را در چند ثانیه ارائه می‌دهد.

۷. راه‌حلی آسان برای پروژه‌های گروهی: QNAP NAS مشکلات ناشی از اشتراک‌گذاری اطلاعات در پروژه‌های گروهی را برطرف می‌کند. اعضای تیم می‌توانند بدون در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی، به صورت همزمان به داده‌ها و اطلاعات دسترسی داشته باشند و همکاری را سرعت بخشند.

خرید کیونپ به همراه لیست قیمت QNAP 

مراحل نصب و راه اندازی ذخیره ساز تحت شبکه QNAP

راه‌اندازی ذخیره‌ساز QNAP به چندین روش از جمله استفاده از نرم‌افزار Qfinder Pro، دسترسی ابری، نصب از طریق CD و HDMI امکان‌پذیر است. در اینجا به صورت گام به گام به راه‌اندازی با نرم‌افزار Qfinder Pro که یکی از رایج‌ترین و توصیه‌شده‌ترین روش‌هاست، می‌پردازیم.

۱-الزامات پیش از نصب و آماده‌سازی سخت‌افزار

قبل از روشن کردن NAS، توجه به نکات زیر ضروری است:

۱. انتخاب هارد دیسک (HDD/SSD): ابتدا اطمینان حاصل کنید که درایوهای سخت (HDD) یا درایوهای حالت جامد (SSD) که قصد استفاده از آن‌ها را دارید، با مدل NAS شما سازگار هستند. می‌توانید لیست سازگاری را در وب‌سایت رسمی QNAP یا از منابع معتبر دیگر بررسی کنید. QNAP از درایوهای ۲.۵ و ۳.۵ اینچی SATA و SSD پشتیبانی می‌کند.

۲. ظرفیت ذخیره‌سازی: ظرفیت ذخیره‌سازی مورد نیاز خود برای حال و آینده را در نظر بگیرید. تعداد درایوهایی که خریداری می‌کنید، نوع RAID (آرایه افزونه دیسک‌های مستقل) را مشخص می‌کند.

۳. محیط فیزیکی: NAS را در محیطی قرار دهید که شرایط دمایی (۰ تا ۴۰ درجه سانتی‌گراد) و رطوبت (۵ تا ۹۵ درصد) مناسب را داشته باشد. سطح باید صاف و ضد الکتریسیته ساکن باشد و از نور مستقیم خورشید، مایعات یا مواد شیمیایی دور بماند. همچنین، از عدم وجود اشیایی که مانع تهویه دستگاه شوند، اطمینان حاصل کنید.

۴. نصب هارد دیسک‌ها: در ابتدا، NAS را بدون هارد دیسک روشن کنید و تا زمانی که کیونپ از شما نخواسته، هاردها را نصب نکنید.

◦ درپوش درایوها را (بر اساس مدل دستگاه) جدا کنید. سینی‌ها را به آرامی بیرون بکشید.

◦ گیره‌های هر طرف سینی را بردارید، درایو را داخل آن قرار داده و گیره‌ها را دوباره اضافه کنید. برای محکم‌تر شدن درایوهای ۲.۵ اینچی، ممکن است نیاز به استفاده از پیچ‌های اضافی باشد.

◦ هنگامی که درایوها به طور ایمن در سینی‌ها قرار گرفتند، سینی‌ها را به داخل NAS بازگردانید.

◦ هشدار مهم: اگر هارد دیسکی (جدید یا استفاده شده) را نصب کنید که قبلاً روی NAS نصب نشده باشد، هارد دیسک به صورت خودکار فرمت و تقسیم‌بندی شده و تمام داده‌های آن پاک می‌شود. اگر نمی‌خواهید اطلاعات پاک شود، ابتدا سیستم عامل را بدون درایو نصب کرده و سپس درایوها را منتقل کنید.

۵. اتصال به شبکه و برق: NAS را به منبع برق وصل کرده و با استفاده از یکی از کابل‌های اترنت موجود در بسته‌بندی، آن را به روتر یا سوئیچ شبکه محلی خود متصل کنید.

۲- نصب نرم‌افزار و پیکربندی اولیه با Qfinder Pro

Qfinder Pro ابزاری است که به شما امکان می‌دهد دستگاه QNAP NAS خود را در شبکه محلی شناسایی و پیکربندی اولیه کنید.

۱. دانلود و نصب Qfinder Pro: نرم‌افزار Qfinder Pro را از سایت رسمی کیونپ (www.qnap.com) دانلود و نصب کنید.

۲. اجرای Qfinder Pro و شناسایی دستگاه: پس از نصب، Qfinder Pro را اجرا کنید. این نرم‌افزار به صورت خودکار شبکه LAN را برای شناسایی دستگاه شما جستجو می‌کند. ارتباط بین رایانه و NAS باید به صورت لایه دو (Layer 2) باشد. پس از چند دقیقه، Qfinder استوریج NAS شما را پیدا خواهد کرد.

۳. شروع پیکربندی: دستگاه مورد نظر برای پیکربندی را از لیست انتخاب کرده و روی دکمه “Configure” کلیک کنید. نام کاربری پیش‌فرض “admin” است و در ابتدا پسورد ندارد. آن را وارد کرده و روی “Ok” کلیک کنید.

۴. دسترسی از طریق مرورگر: می‌توانید به صورت مستقیم از طریق مرورگر نیز به کنسول مدیریتی وب NAS متصل شوید. آدرس IP پیش‌فرض دستگاه‌های کیونپ ۱۶۹.۲۵۴.۱۰۰.۱۰۰ است که باید همراه با پورت ۸۰۸۰ (یعنی ۱۶۹.۲۵۴.۱۰۰.۱۰۰:۸۰۸۰) در مرورگر خود وارد کنید.

۵. نصب هارد دیسک‌ها (این مرحله را حالا انجام دهید): پس از دسترسی اولیه، حالا می‌توانید همه HDD های خود را نصب کنید.

۶. انتخاب گزینه راه‌اندازی دیسک: اگر HDD ها قبلاً روی NAS دیگری استفاده شده‌اند و نمی‌خواهید اطلاعات پاک شود، گزینه “Restore to Factory Settings” را انتخاب کنید. اگر می‌خواهید هاردها فرمت شوند، گزینه “Initialize System” را بزنید.

۷. شروع راهنمای نصب هوشمند: در صفحه شروع تنظیمات، با کلیک بر روی “Start Smart Installation Guide” تنظیمات اولیه را آغاز کنید. این فرآیند تمام اطلاعات روی دیسک‌ها را پاک خواهد کرد، پس از اطمینان، ادامه دهید.

۸. به‌روزرسانی Firmware (اختیاری): در این مرحله، می‌توانید نسخه سیستم عامل را ارتقاء دهید. با انتخاب “Automatically update to the latest firmware version” یا “Use a firmware image file” می‌توانید فریمور را به صورت خودکار یا دستی به‌روز کنید. پس از دانلود و نصب فریمور، دستگاه به صورت خودکار ری‌استارت می‌شود. توصیه می‌شود در این فرآیند صفحه مرورگر را نبندید و از قطع نشدن برق (با استفاده از UPS) اطمینان حاصل کنید. پس از ری‌استارت، مجدداً “Start Smart Installation” را کلیک کرده و این بار “Current version” را انتخاب کنید.

۹. تنظیم نام دستگاه و رمز عبور: برای دستگاه خود نامی (نام NAS) و یک رمز عبور قوی تنظیم کنید. نام NAS می‌تواند تا ۱۴ کاراکتر شامل حروف، اعداد و خط تیره باشد، و رمز عبور تا ۶۴ کاراکتر شامل حروف بزرگ و کوچک، اعداد و کاراکترهای خاص. حداقل ۸ کاراکتر برای رمز عبور توصیه می‌شود.

۱۰. تنظیم تاریخ و زمان: منطقه زمانی، تاریخ و زمان دستگاه را تنظیم کنید. می‌توانید از زمان رایانه خود استفاده کنید یا به صورت خودکار با سرور NTP همگام‌سازی کنید.

۱۱. تنظیمات شبکه: آدرس IP کیونپ را مشخص کنید. می‌توانید از DHCP برای دریافت خودکار IP استفاده کنید که سریع‌ترین راهکار است، اما برای استفاده‌های سازمانی یا در ترکیب با ویندوز سرور و راه‌حل‌های مجازی، استفاده از IP ثابت توصیه می‌شود.

۱۲. انتخاب نوع سیستم عامل و ویژگی‌ها: نوع سیستم عاملی که با کیونپ در ارتباط است را انتخاب کنید. همچنین، می‌توانید ویژگی‌های سیستم عاملی را که برای مدیریت فایل‌های چند پلتفرمی، اشتراک‌گذاری و انتقال می‌خواهید، فعال کنید.

۱۳. پیکربندی Volume و RAID: در این مرحله، نوع Volume، نوع RAID و درایو Hot Spare را تنظیم می‌کنید.

◦ انواع Volume:

▪ Static Single Volume: بهترین کارایی سرعت را فراهم می‌کند، اما ویژگی‌های پیشرفته مانند Thin Provisioning و Snapshot در آن قابل استفاده نیستند.

▪ Thin Multiple Volume: امکان تخصیص فضای دلخواه از Storage Pool قبل از استفاده را فراهم می‌کند و می‌توانید چندین Volume مختلف را در یک Storage Pool ایجاد کنید. از ویژگی‌های پیشرفته پشتیبانی می‌کند.

▪ Thick Multiple Volume: نسبت به Thin Multiple Volume، کارایی و سرعت بیشتری دارد.

◦ انواع RAID: RAID سطحی از انعطاف‌پذیری و پشتیبان‌گیری را برای ذخیره داده‌ها فراهم می‌کند. رایج‌ترین انواع RAID بر اساس تعداد هارد دیسک‌ها عبارتند از:

▪ با دو هارد: RAID 1 (قابلیت قرینه‌سازی و افزونگی بالا). JBOD و RAID 0 نیز گزینه‌هایی برای ۲ سینی هستند.

▪ با چهار هارد: RAID 5.

▪ با بیش از پنج هارد: RAID 6.

▪ RAID ها بخشی از دیسک‌ها را برای ذخیره اطلاعات و بخشی دیگر را برای افزونگی در صورت خرابی استفاده می‌کنند.

۱۴. تأیید تنظیمات و فرمت هارد دیسک‌ها: در مرحله آخر، لیستی از تنظیمات انجام شده را مشاهده خواهید کرد. با کلیک بر روی “Confirm” یا “Apply” و سپس “Initialize”، تنظیمات RAID روی هاردها اعمال شده و هاردها برای آماده به کار بودن فرمت خواهند شد.

۱۵. انتظار برای تکمیل نصب RAID: فرآیند نصب RAID ممکن است بین ۴ تا ۱۲ ساعت طول بکشد، پس صبور باشید تا این فرآیند به طور کامل انجام شود.

۱۶. ورود به کنسول مدیریتی QTS: پس از اتمام فرآیند، می‌توانید با کلیک بر روی “Go To NAS Management” وارد دستگاه خود شوید و از آن استفاده کنید.

۱۷. تغییر تنظیمات پس از پیکربندی اولیه: پس از انجام پیکربندی اولیه، می‌توانید در نرم‌افزار Qfinder Pro، از طریق مسیر “Settings” > “General Settings” این تنظیمات را تغییر دهید.

۳- کار با سیستم عامل QTS و پیکربندی‌های پیشرفته

QTS سیستم عامل قدرتمند، پیچیده و کاربرپسندی است که توسط کیونپ برای استوریج‌های خود طراحی شده است. این سیستم عامل یک رابط دسکتاپ کاربرپسند با کتابخانه‌ای بزرگ از برنامه‌های کاربردی را فراهم می‌کند که قابلیت‌های اضافی را روی استوریج فعال می‌کنند.

• مدیریت پوشه‌ها و کاربران: QNAP از تمام قابلیت‌های رایج مانند پوشه‌های اشتراکی، گروه‌بندی کاربران، تعریف گروه‌های کاربری و پروتکل‌های مختلف (iSCSI، Telnet/SSH، Active Directory، Time Machine، AFS/SMB/NFS) پشتیبانی می‌کند. این امکان اتصال کیونپ به سرورها یا دسترسی از راه دور به استوریج را فراهم می‌آورد.

• App Center: مرکز برنامه کیونپ محلی برای نصب، حذف و به‌روزرسانی برنامه‌های کاربردی است. QTS در صورت آماده بودن برنامه برای به‌روزرسانی، اعلان می‌دهد.

• Storage & Snapshots: این برنامه برای مدیریت دیسک‌ها، فضای ذخیره‌سازی و سایر ویژگی‌های ذخیره‌سازی استفاده می‌شود. برای استفاده عملی، در اولین گام باید یک مخزن ذخیره‌سازی (Storage Pool) و ولوم (Volume) ایجاد کنید.

◦ ایجاد Storage Pool: از طریق مسیر “Control Panel” > “Storage & Snapshots” > “Storage” > “Storage/Snapshots” و کلیک بر روی “Create” و سپس “New Storage Pool” می‌توانید مخزن ذخیره‌سازی ایجاد کنید. در این مرحله، نوع RAID بر اساس تعداد درایوها و نیاز به عملکرد و حفاظت انتخاب می‌شود.

◦ ایجاد Volume: پس از ساخت Storage Pool، با کلیک بر روی “New Volume” ولوم مدنظر را ایجاد کنید. انتخاب Thin Volume در صورت نیاز به محافظت از اسنپ‌شات‌ها پیشنهاد می‌شود، زیرا Thin Volume فضای ذخیره‌سازی اشتراکی را از قبل اختصاص نمی‌دهد.

◦ پیکربندی ولوم: ظرفیت ولوم و اندازه آن را پیکربندی کنید. توصیه می‌شود مقداری فضا را برای ساخت اسنپ‌شات‌ها خالی بگذارید. همچنین، سیستم فایل را بر مبنای بایت برای آینود (inode) و آستانه هشدار (Alert threshold) را تنظیم کنید (۲۰ درصد فضا برای اسنپ‌شات‌ها).

◦ زمان‌بندی اسنپ‌شات‌ها: فعال‌سازی زمان‌بندی تهیه و حفظ اسنپ‌شات‌ها پس از ساخت ولوم اهمیت زیادی دارد.

• Control Panel: این بخش اجازه اعمال تغییر در تنظیمات سیستم، تعریف کاربران و گروه‌ها، مدیریت اتصالات شبکه، سرویس‌های فایل و مجوزهای دسترسی را می‌دهد.

۴- سایر روش‌های نصب

• نصب ابری (Cloud Installation): با اتصال QNAP NAS به اینترنت و رفتن به qnap.com، می‌توانید با وارد کردن “کلید Cloud” (که روی برچسب دستگاه قرار دارد) و فعال‌سازی حساب myQNAPcloud، نصب ابری را شروع کنید.

• نصب از طریق CD: برخی مدل‌های NAS شامل CD-ROM هستند که شامل QNAP Qfinder، myQNAPcloud Connect و NetBak Replicator است. با اجرای CD-ROM، می‌توانید QNAP Qfinder را نصب کنید که شما را در فرآیند نصب راهنمایی می‌کند.

• نصب از طریق HDMI: اگر QNAP NAS شما دارای پورت HDMI است، می‌توانید آن را به یک نمایشگر HDMI وصل کرده و دستورالعمل‌های روی صفحه را برای تکمیل نصب فریمور دنبال کنید.

 

نتیجه‌گیری

راه‌اندازی و نصب ذخیره‌ساز QNAP یک فرآیند گام‌به‌گام است که با رعایت نکات فنی و استفاده از ابزارهای مناسب، به راحتی قابل انجام است. کیونپ با ارائه قابلیت‌های منحصر به فردی مانند ذخیره‌سازی متمرکز، پشتیبان‌گیری قدرتمند، اشتراک‌گذاری آسان، امنیت بالا، و امکانات چندرسانه‌ای، راهکاری جامع برای مدیریت و استفاده از داده‌ها در محیط‌های مختلف فراهم می‌کند. با شناخت کامل مراحل و تنظیمات، می‌توانید از حداکثر پتانسیل این دستگاه قدرتمند بهره‌مند شوید.

 

سوالات متداول

۱. آیا نصب هارد دیسک‌ها قبل از راه‌اندازی اولیه NAS الزامی است؟

خیر، توصیه می‌شود که NAS خود را بدون هارد دیسک روشن کرده و نرم‌افزار Qfinder Pro را نصب و اجرا کنید. نصب هارد دیسک‌ها پس از دسترسی اولیه و در مرحله مشخص شده توسط راهنمای نصب انجام می‌شود. این کار از پاک شدن ناخواسته اطلاعات در صورت وجود داده‌های قبلی روی هاردها جلوگیری می‌کند.

۲. اگر رمز عبور پیش‌فرض (admin) را تغییر دهم و فراموش کنم، چگونه می‌توانم به NAS دسترسی پیدا کنم؟

منابع ارائه شده راهی برای بازیابی رمز عبور در صورت فراموشی در مراحل اولیه راه اندازی مشخص نکرده‌اند. اما معمولاً راهکارهایی مانند ریست کردن دستگاه به تنظیمات کارخانه (که منجر به از دست رفتن اطلاعات می‌شود) یا استفاده از ابزارهای خاص بازیابی وجود دارد. برای جلوگیری از این مشکل، توصیه می‌شود رمز عبور قوی و ایمن انتخاب کرده و آن را در محلی امن نگهداری کنید. در صورت بروز مشکل، با بخش پشتیبانی فنی QNAP یا کارشناسان معتبر تماس بگیرید.

۳. آیا می‌توانم فایل‌هایی که به صورت تصادفی از QNAP NAS حذف شده‌اند را بازیابی کنم؟

و چگونه می‌توانم بفهمم کدام کاربر فایل را حذف کرده است؟ بله، معمولاً می‌توانید فایل‌های حذف شده را بازیابی کنید. QNAP گزارش‌هایی از فعالیت‌های سیستم از جمله حذف فایل‌ها را ثبت می‌کند. برای دسترسی به این گزارش‌ها، می‌توانید به کنترل پنل QNAP بروید، سپس به بخش “System” > “Logcenter” > “System logs” رفته و “File deletion” را انتخاب کنید. این گزارش‌ها شامل اطلاعاتی مانند زمان حذف، نام کاربری حذف کننده و مسیر فایل حذف شده هستند. علاوه بر این، استفاده از ابزارهای بازیابی فایل یا نرم‌افزارهای مدیریت سیستم نیز می‌تواند به بازیابی و شناسایی کاربر کمک کند. استفاده از قابلیت Snapshot در Volume‌های Thin Multiple نیز راهکار موثری برای بازیابی اطلاعات است.